Władcy Szwecji
Szwecja
 Ustrój i polityka Szwecji Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Monarcha
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Polityka zagraniczna
|
Królowie Szwecji przed 970[edytuj | edytuj kod]
Królowie Szwecji 970-1389[edytuj | edytuj kod]
| L.p. | Lata panowania | Władca | Imię szwedzkie |
|---|---|---|---|
| Dynastia Englingerów | |||
| 1. | 970–995 | Eryk Zwycięski | Erik Segersäll |
| 2. | 995–1022 | Olaf Skötkonung | Olof Skötkonung |
| 3. | 1022–1050 | Anund Jakub | Anund Jakob |
| 4. | 1050–1060 | Emund Stary | Edmund den Gamle |
| Dynastia Stenkilów | |||
| 5. | 1060–1066 | Stenkil Ragnvaldsson | Stenkil Ragnvaldsson |
| 6. | 1066–1067[1] | Eryk Stenkilsson | |
| 7. | Eryk Poganin | ||
| 8. | 1067–1070 | Halsten | Halsten |
| 9. | 1070–1075 | Anund z Gardarike | Anund Gårdske |
| 10. | 1075–1080 | Hakan Ryży | Håkan Röde |
| 11. | ok. 1080–1084 | Inge I Starszy | Inge I den äldre |
| 12. | 1084–1087 | Sven Blot | Blot Sven |
| - | 1087–1088 | Eryk Årsäll[2] | |
| 11. | ok. 1088– ok. 1110 | Inge I Starszy Ponownie |
Inge I den äldre |
| 13. | ok. 1110–1118 | Filip | Filip Halsten |
| 14. | 1118–1125 | Inge II Młodszy | Inge II den Yngre |
| 15. | 1125–1126 | Ragnvald Okrągłogłowy | Ragnvald Knaphövde |
|
Dynastia Estrydsenidów | |||
| 16. | ok. 1125–1130 | Magnus Silny | Magnus Nilsson av Danmark |
| Dynastie Swerkerów (niebieski) i Eryków (żółty) | |||
| 17. | 1130–1156 | Swerker I Starszy | Sverker I den äldre |
| 18. | 1156–1160 | Eryk IX Święty Jedvardsson | Erik den Hellige |
| 19. | 1160–1161 | Magnus Henriksson | Magnus Henriksson |
| 20. | 1161–1167 | Karol VII (I) | Karl VII Sverkersson |
| 21. | 1167–1196 | Knut I | Knut Eriksson |
| - | 1167–1173 | Kol Bolesław Pretendenci rządzący częścią państwa |
|
| 22. | 1196–1208 | Swerker II Młodszy | Sverker II den Yngre Karlsson |
| 23. | 1208–1216 | Eryk X | Erik X Knutsson |
| 24. | 1216–1222 | Jan I | Johan Sverkersson |
| 25. | 1222–1229 | Eryk XI | Erik XI Eriksson |
| 26. | 1229–1234 | Knut II Długi | Knut Långe |
| 27. | 1234–1250 | Eryk XI Ponownie |
Erik XI Eriksson |
Folkungowie[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 27 | Waldemar Birgersson Valdemar Birgersson |
_bust_2009_Skara_(2).jpg)
|
ok. 1237-1240 |
26 grudnia 1302 Nyköping |
1250 | 1275 Usunięty |
Birger jarl Ingeborga |
| – | Birger jarl Regent |
|
ok. 1210 |
21 października 1266 |
1250 | 1266 | Magnus Minnesköld Ingrid Ylva |
| 28 | Magnus I Birgersson Magnus Birgersson Ladulås |
|
1240 |
18 grudnia 1290 |
1275 | 1290 | Birger jarl Ingeborga |
| 29 | Birger I Magnusson Birger Magnusson |
_c_1322.jpg)
|
1280 |
31 maja 1321 |
1290 | 1318 Usunięty |
Magnus I Birgersson Jadwiga |
| – | Mats Kettilmundsson Regent |
|
ok. 1280 |
1326 Turku |
1318 | 1319 | - |
| 30 | Magnus II Eriksson Magnus Eriksson |
|
1316 |
1374 |
1319 | 1364 Usunięty |
Eryk Magnusson Ingeborga |
| 31 | Eryk XII Magnusson Erik XII Magnusson |
_seal_1905.jpg)
|
1339 |
21 czerwca 1359 |
1356 | 1359 | Magnus II Eriksson Blanka z Namur |
| 32 | Haakon Magnusson Håkon Magnusson |
|
1340 |
1380 Oslo |
1362 | 1364 Usunięty |
Magnus II Eriksson Blanka z Namur |
Dynastia meklemburska[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 33 | Albrecht Meklemburski Albrekt av Mecklenburg |
|
ok. 1338–1340 |
31 marca lub 1 kwietnia 1412 |
1364 | 1389 Usunięty[3] |
Albrecht II (książę Meklemburgii) Eufemia szwedzka |
Władcy okresu unii kalmarskiej 1389-1523[edytuj | edytuj kod]
Estrydsenidzi[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 34 | Małgorzata Margareta |
|
1356 Søborg |
1412 Flensburg |
1389 | 1412 | Waldemar Atterdag Jadwiga ze Szlezwiku |
Gryfici[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 35 | Eryk XIII Pomorski Erik av Pommern |
przed 11 czerwca 1382 Darłowo |
przed 16 czerwca 1459 Darłowo |
1396 | 1439 | Warcisław VII Maria meklemburska | |
| – | Engelbrekt Engelbrektsson Regent |
.png)
|
1390 |
1436 |
1435 | 1436 | - |
| – | Karol Knutsson Bonde Regent |
|
1408 lub 1409 |
1440 |
1438 | 1440 | Kanut Bonde |
Wittelsbachowie[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 36 | Krzysztof Bawarski Kristofer av Bayern |
prawd. 26 lutego 1416 |
prawd. 5 stycznia 1448 |
1441 | 1448 | Jan Wittelsbach Katarzyna pomorska | |
| – | Bengt Jönsson (Oxenstierna) Regent |
ok. 1390 | ok. 1450 | 1448 | - | ||
| Nils Jönsson (Oxenstierna) Regent |
ok. 1390 | ok. 1450 | |||||
Bonde[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 37 | Karol VIII (II) Knutsson Karl VIII Knutsson |
|
1408 lub 1409 |
1470 |
1448 | 1457 | Kanut Bonde |
| – | Jöns Bengtsson (Oxenstierna) Regent |
_Regent_of_Sweden_seal_1879.jpg) |
1417 | 15 grudnia 1467 | 1457 | - | |
| Eryk Axelsson (Tott) Regent |
ok. 1419 | 1450 | - | ||||
Oldenburgowie[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 38 | Chrystian I Kristian I |
|
luty 1426 Oldenburg |
21 maja 1481 Kopenhaga |
1457 | 1464 | Dietrich Oldenburg Jadwiga von Schauenburg |
| – | Kettil Karlsson Waza Regent |
ok. 1433 | 11 sierpnia 1465 | 1464 | - | ||
Bonde[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 37 | Karol VIII (II) Knutsson Karl VIII Knutsson ponownie |
|
1408 lub 1409 |
1470 |
1464 | 1465 | Kanut Bonde |
| – | Kettil Karlsson Waza Regent, ponownie |
ok. 1433 | 11 sierpnia 1465 | 1465 | - | ||
| – | Jöns Bengtsson (Oxenstierna) Regent, ponownie |
|
1417 | 15 grudnia 1467 | 1465 | 1466 | - |
| – | Eryk Axelsson (Tott) Regent, ponownie |
ok. 1419 | 1481 | 1466 | 1467 | - | |
| 37 | Karol VIII (II) Knutsson Karl VIII Knutsson ponownie |
|
1408 lub 1409 |
1470 |
1467 | 1470 | Kanut Bonde |
| – | Sten Sture Starszy Sten Sture den äldre Regent |
 |
1440 | 14 grudnia 1503[4] | 1470[5] lub 1471[4] | 1497[4] | Gustaf Sture[4] Birgitta Stensdotter (z rodu Bielke)[4] |
Oldenburgowie[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 39 | Jan II Hans/Johan II |
|
l2 lutego 1455 Aalborg |
20 lutego 1513 Aalborg |
1497 | 1501 | Chrystian I Dorota brandenburska |
| – | Sten Sture Starszy Sten Sture den äldre Regent, ponownie |
|
1440 | 14 grudnia 1503[4] | 1501[4] | 1503[4] | Gustaf Sture[4] Birgitta Stensdotter (z rodu Bielke)[4] |
| – | Svante Nilsson Sture Regent |
1460 | 2 stycznia 1512 | 1504 | 1512 | - | |
| – | Erik Trolle Regent |
ok. 1460 | 1530 | 1512 | - | ||
| – | Sten Sture Młodszy Svantesson Sten Sture den yngre Regent |
 |
1493 | 3 lutego 1520[6] | 1512[6] | 1520[6] | Svante Nilsson Sture[6] Iliana Erengisladotter[6] lub Erengisledotter[7] z rodu Gyllenstierna |
| 40 | Chrystian II Tyran Kristian II |
|
1 lipca 1481 Nyborg |
25 stycznia 1559 Kalundborg |
1520 | 1521 | Jan II Krystyna saska |
| – | Gustaw Waza Regent[8] |
|
12 maja 1496 |
29 września 1560 Sztokholm |
1521 | 1523 | Eryk Johansson Waza Cecylia Månsdotter |
Królowie Szwecji po 1523[edytuj | edytuj kod]
Wazowie[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 41 | Gustaw I Gustav I Eriksson |
|
12 maja 1496 |
29 września 1560 Sztokholm |
1523 | 1560 | Eryk Johansson Waza Cecylia Månsdotter |
| 42 | Eryk XIV Erik XIV |
|
13 grudnia 1533 Sztokholm |
26 lutego 1577 zamek Örbyhus |
1560 | 1568 Usunięty |
Gustaw I Katarzyna saska |
| 43 | Jan III Johan III |
|
20 grudnia 1537 zamek Stegeborg |
27 listopada 1592 Sztokholm |
1569 | 1592 | Gustaw I Małgorzata Leijonhufvud |
| 44 | Zygmunt Sigismund (unia polsko-szwedzka 1592-1599) |
.jpg)
|
20 czerwca 1566 zamek Gripsholm |
30 kwietnia 1632 Warszawa |
1592 | 1599 Usunięty |
Jan III Katarzyna Jagiellonka |
| – | Karol, książę Sudermanii Regent[9] |
|
4 października 1550 Sztokholm |
30 października 1611 Nyköping |
1599 | 1604 | Gustaw I Małgorzata Leijonhufvud |
| 45 | Karol IX Karl IX |
1604 | 1611 | ||||
| 46 | Gustaw II Adolf Gustav II Adolf |
|
9 grudnia 1594 Sztokholm |
16 listopada 1632 Lützen |
1611 | 1632 | Karol IX Krystyna holsztyńska |
| 47 | Krystyna Kristina |
|
8 grudnia 1626 Sztokholm |
19 kwietnia 1689 Rzym |
1632 | 1654 Abdykowała |
Gustaw II Adolf Maria Eleonora Hohenzollern |
Wittelsbachowie (linia z Palatynatu)[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 48 | Karol X Gustaw Karl X Gustav |
|
8 listopada 1622 Nyköping |
13 lutego 1660 Göteborg |
1654 | 1660 | Jan Kazimierz Wittelsbach Katarzyna Wazówna |
| 49 | Karol XI Karl XI |
.jpg)
|
24 listopada 1655 Sztokholm |
5 kwietnia 1697 Sztokholm |
1660 | 1697 | Karol X Gustaw Jadwiga Eleonora z Holstein-Gottorp |
| 50 | Karol XII Karl XII |
|
17 czerwca 1682 Sztokholm |
30 listopada 1718 Sztokholm |
1697 | 1718 | Karol XI Ulryka Eleonora Oldenburg |
| 51 | Ulryka Eleonora Ulrika Eleonora |
|
23 stycznia 1688 Sztokholm |
24 listopada 1741 Sztokholm |
1718 | 1720 Abdykowała |
Karol XI Ulryka Eleonora Oldenburg |
Dynastia heska[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 52 | Fryderyk I Fredrik I |
|
23 kwietnia 1676 Kassel |
25 marca 1751 Sztokholm |
1720 | 1751 | Karol I Heski Maria Amalia Kettler |
Oldenburgowie (linia Holstein-Gottorp)[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 53 | Adolf Fryderyk Adolf Fredrik |
|
14 maja 1710 Szlezwik |
12 lutego 1771 Sztokholm |
1751 | 1771 | Chrystian August, książę Eutin Albertyna Fryderyka von Baden-Durlach |
| 54 | Gustaw III Gustav III |
.png)
|
24 stycznia 1746 Sztokholm |
29 marca 1792 Sztokholm |
1771 | 1792 | Adolf Fryderyk Ludwika Ulryka Hohenzollern |
| 55 | Gustaw IV Adolf Gustav IV Adolf |
|
1 listopada 1778 Pau |
7 lutego 1837 Sankt Gallen |
1792 | 1809 Usunięty |
Gustaw III Zofia Magdalena Oldenburg |
| – | Karol, książę Sudermanii Regent[10] Karl |
|
7 października 1748 Sztokholm |
5 lutego 1818 Sztokholm |
1792 | 1796 | Adolf Fryderyk Ludwika Ulryka Hohenzollern |
| 56 | Karol XIII Karl XIII |
1809 | 1818 | ||||
Bernadotte[edytuj | edytuj kod]
| # | Imię | Lata życia | Czas rządów | Rodzice | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Urodzony | Zmarł | Od | Do | ||||
| 57 | Karol XIV Jan Karl XIV Johan |
|
26 stycznia 1763 Pau |
8 marca 1844 Sztokholm |
5 lutego 1818 |
8 marca 1844 |
Henri Bernadotte Jeanne St. Jean |
| 58 | Oskar I Oscar I |
|
4 lipca 1799 Paryż |
8 lipca 1859 Sztokholm |
8 marca 1844 |
8 lipca 1859 |
Karol III Jan Bernadotte Dezyderia Clary-Bernadotte |
| 59 | Karol XV Karl XV |
|
3 maja 1826 Sztokholm |
18 września 1872 Malmö |
8 lipca 1859 |
18 września 1872 |
Oskar I Józefina (królowa Szwecji i Norwegii) |
| 60 | Oskar II Oscar II |
|
21 stycznia 1829 Sztokholm |
8 grudnia 1907 Sztokholm |
18 września 1872 |
8 grudnia 1907 |
Oskar I Józefina (królowa Szwecji i Norwegii) |
| 61 | Gustaw V Gustaf V |
|
16 czerwca 1858 Drottningholm |
29 października 1950 Drottningholm |
8 grudnia 1907 |
29 października 1950 |
Oskar II Zofia Wilhelmina Nassau |
| 62 | Gustaw VI Adolf Gustaf VI Adolf |
|
11 listopada 1882 Sztokholm |
15 września 1973 Helsingborg |
29 października 1950 |
15 września 1973 |
Gustaw V Wiktoria Badeńska |
| 63 | Karol XVI Gustaw Carl XVI Gustaf |
|
30 kwietnia 1946 Gmina Solna |
- | 15 września 1973 |
- | Gustaw Adolf Bernadotte Sybilla Koburg |
Królowie tytularni i pretendenci[edytuj | edytuj kod]
- 1599-1632 - Zygmunt Waza – także król Polski i wielki książę litewski
- 1632-1648 - Władysław Waza – także król Polski i wielki książę litewski
- 1648-1660 - Jan Kazimierz Waza – także król Polski i wielki książę litewski
- 1809-1872 - Gustaw von Holstein-Gottorp-Vasa
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Walki o koronę
- ↑ Historyczność tego władcy jest powszechnie kwestionowana.
- ↑ Formalnie abdykował w 1405.
- ↑ a b c d e f g h i j Herman Schück, Sten Sture, [w:] Svenskt biografiskt lexikon [online] [dostęp 2016-10-15] (szw.).
- ↑ Lena Huldén, Sten Sture d.ä., [w:] Biografiskt lexikon för Finland 1. Svenska tiden [online] [dostęp 2016-10-15] (szw.).
- ↑ a b c d e Gunnar T. Westin, Svante Nilsson Sture, [w:] Svenskt biografiskt lexikon [online] [dostęp 2016-10-26] (szw.).
- ↑ Lena Huldén, Sten Sture d.y., [w:] Biografiskt lexikon för Finland 1. Svenska tiden [online] [dostęp 2016-10-24] (szw.).
- ↑ Od 1523 król jako Gustaw I.
- ↑ Od 1604 król jako Karol IX.
- ↑ Od 1809 król jako Karol XIII.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- dynastie: Bernadotte – Swerkerydzi – Erykidzi – Folkungowie – Wazowie – Oldenburgowie
- Korona Eryka XIV
- premierzy Szwecji
© Materiał pochodzi z Wikipedia i jest na licencji GFDL
Losowe treści:
Wydarzenia
W Moskwie odsłonięto pierwszy w Rosji pomnik Jana Pawła II. Ma ponad 1,8 m wysokości i waży dwie tony.
Rocznice
1871 – zmarł Charles Babbage, angielski, matematyk i mechanik, twórca maszyny analitycznej
1976 – premiera filmu Brunet wieczorową porą
Muzyka
21 listopada ukaże się nowy singiel wokalistki zatytułowany "Marry The Night". Artystka zaprezentowała właśnie okładkę nowego singla. Na singlu usłyszymy także prawdopodobnie kilka remiksów. Jak zdradziła piosenkarka, "Marry The Night" opowiada o jej miłości do swojego rodzinnego miasta.
Sport
Adam Małysz zabierze do Maroka swoją żonę i córkę, które wystartują w rajdzie RMF Morocco Challenge - ta mocno zaskakująca wiadomość wywołała spore poruszenie w polskich mediach.