Stanisław Osiecki
Data i miejsce urodzenia	20 maja 1875 Ciechanów, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	12 maja 1967 Warszawa, Polska
Minister reform rolnych
Okres	od 27 lipca 1923 do 15 grudnia 1923
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
Poprzednik	funkcja utworzona
Następca	Zdzisław Ludkiewicz
Minister przemysłu i handlu
Okres	od 20 listopada 1925 do 15 maja 1926
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
Poprzednik	Czesław Klarner
Następca	Hipolit Gliwic
Wicemarszałek Sejmu Ustawodawczego (II RP)
Okres	od 14 lutego 1919 do 1 grudnia 1922
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
Wicemarszałek Sejmu I kadencji (II RP)
Okres	od 1 grudnia 1922 do 25 października 1925
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
Prezes Stronnictwa Ludowego „Roch”
Okres	od czerwca 1940 do 1 sierpnia 1944
Przynależność polityczna	Stronnictwo Ludowe „Roch”
Poprzednik	Maciej Rataj
Następca	Kazimierz Bagiński
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Grób Stanisława Osieckiego na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim

Stanisław Osiecki, ps. „Kowalski” (ur. 20 maja 1875 w Ciechanowie, zm. 12 maja 1967 w Warszawie) – polski działacz ruchu ludowego, poseł na Sejm II RP (na Sejm Ustawodawczy oraz I kadencji), senator III kadencji (1935), minister w rządach II Rzeczypospolitej. Po II wojnie światowej poseł do Krajowej Rady Narodowej, potem poseł na Sejm Ustawodawczy, wolnomularz^[1], taternik.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1896 zdał maturę w szkoła realna w Warszawie. Był następnie studentem warszawskiej politechniki oraz od 1907 do 1908 Wydziału Matematyczno-Fizycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1905–1907 działał w Polskim Związku Ludowym. Był członkiem Zarządu utworzonego w 1906 w Królestwie Kongresowym Towarzystwa Kultury Polskiej^[2]. W latach 1907–1915 związany z tygodnikiem „Zaranie”. W związku z działalnością niepodległościową był aresztowany przez władze carskie Imperium Rosyjskiego, więziony i wydalony z granic państwa^[3]. Od grudnia 1915 do maja 1917 był członkiem Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie^[4]. Był jednym z czołowych działaczy Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Demokratycznych^[5]. W latach 1915–1920 członek Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie” (od 1917 do 1918 jego wiceprezes),

Następnie związał się z Wincentym Witosem. W konsekwencji w latach 1921–1931 członek Rady Naczelnej i w latach 1920–1921 i 1925–1931 członek Zarządu Głównego PSL „Piast”. W latach 1919–1925 poseł na Sejm RP (21 listopada 1925 zrzekł się mandatu) i wicemarszałek Sejmu. Uzyskiwał mandat w okręgu Łuków. W 1923 prezes Głównego Urzędu Ziemskiego i minister reform rolnych w rządzie Wincentego Witosa (tzw. Chjeno-Piast). W latach 1925–1926 minister przemysłu i handlu w rządach Aleksandra Skrzyńskiego i Wincentego Witosa.

Po zjednoczeniu stronnictw ludowych w latach 1931–1933 skarbnik Naczelnego Komitetu Wykonawczego Stronnictwa Ludowego, w latach 1933–1939 członek Rady Naczelnej SL. W 1935 pełnił mandat senatora III kadencji wybranego z listy państwowej Centrolewu, który objął 13 marca po śmierci Bolesława Limanowskiego.

W okresie okupacji niemieckiej w latach 1940–1944 przewodniczący Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego w ramach Polskiego Państwa Podziemnego.

Po zakończeniu II wojny światowej w latach 1947–1948 członek Rady Naczelnej PSL (będąc w tzw. grupie Władysława Kiernika), w latach 1946–1947 poseł do KRN, w latach 1947–1950 poseł na Sejm Ustawodawczy z okręgu Bydgoszcz; od 1949 był członkiem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Po zrzeczeniu się mandatu zakończył działalność polityczną.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restitua.

Działalność pozapolityczna[edytuj | edytuj kod]

Pracę partyjną i parlamentarną łączył z funkcją prezesa (1932–1936) warszawskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Był między innymi inicjatorem budowy schroniska na Hali Gąsienicowej, gdzie jego działalność w 1969 upamiętniono tablicą pamiątkową. Dokonał też kilku pierwszych wejść w Tatrach. W 1925 wraz z Mariuszem Zaruskim oraz Stanisławem Zdybem dokonał pierwszego zimowego wejścia na nartach z Koziej Dolinki na Zmarzłą Przełęcz.

Pełnił także funkcję przewodniczącego Związku Polskich Towarzystw Turystycznych, był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego oraz Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Był działaczem sportowym Warszawskiego Towarzystwa Wioślarskiego.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Pradziad Stanisława Osieckiego, Wojciech, był majorem Wojska Polskiego, kawalerem orderu Virtuti Militari i Legii Honorowej oraz uczestnikiem wojny polsko-rosyjskiej w 1831. Rodzicami Stanisława Osieckiego byli Ignacy i Maria z Miliwockich.

Jego pierwszą żoną była Józefa z domu Filipowicz (zm. 1919). Miał z nią dwóch synów: Tadeusza (1900–1920, poległ w walkach nad Słuczą) i Stefana (1903–1977), który był taternikiem i filmowcem. Drugą żoną była Jadwiga Filipowicz, z którą miał syna Jacka i córkę Marię Osiecką-Kuminek.

Stanisław Osiecki spoczywa na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 184–IV–1)^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• (red.) Jacek Majchrowski, Kto był kim w II Rzeczypospolitej, Warszawa 1994
• Piotr Majewski: Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik Biograficzny. Grzegorz Mazur (red.). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, tom IV M-P, 2009, s. 280–281. ISBN 978-83-7059-875-4.
• (red. Romuald Turkowski), Opozycja parlamentarna w Krajowej Radzie Narodowej i Sejmie Ustawodawczym 1945–1947, Warszawa 1997
• Marian Matusiak, Tatrzański Szlak na Powązkach
• Profil na stronie Biblioteki Sejmowej

p • d • e Drugi rząd Wincentego Witosa (1923) W dniu zaprzysiężenia Wincenty Witos Stanisław Głąbiński Jerzy Bujalski p.o. Ludwik Darowski Jerzy Gościcki Władysław Grabski Leon Karliński Władysław Kiernik Władysław Kucharski Jan Łopuszański Jan Moszczyński Stanisław Nowodworski Aleksander Osiński p.o. Marian Seyda Późniejsi członkowie rządu Alfred Chłapowski Roman Dmowski Stanisław Grabski Wojciech Korfanty Hubert Linde Andrzej Nosowicz Stanisław Osiecki Stefan Smólski p.o. Stanisław Szeptycki Marian Szydłowski

p • d • e Rząd Aleksandra Skrzyńskiego (1925–1926) W dniu zaprzysiężenia Aleksander Skrzyński Adam Chądzyński Stanisław Grabski Władysław Kiernik Stefan Majewski p.o. Jędrzej Moraczewski Stanisław Osiecki Stefan Piechocki Władysław Raczkiewicz Józef Radwan Jerzy Zdziechowski Bronisław Ziemięcki Późniejsi członkowie rządu Norbert Barlicki Jan Stanisław Jankowski p.o. Mieczysław Rybczyński p.o. Lucjan Żeligowski

p • d • e Trzeci rząd Wincentego Witosa (1926) W dniu zaprzysiężenia Wincenty Witos Adam Chądzyński Kajetan Dzierżykraj-Morawski Stanisław Grabski Jan Stanisław Jankowski p.o. Władysław Kiernik Stanisław Osiecki Stefan Piechocki Józef Radwan p.o. Mieczysław Rybczyński p.o. Stefan Smólski Juliusz Tadeusz Tarnawa-Malczewski Jerzy Zdziechowski

p • d • e Ministrowie rolnictwa II RP Ministrowie rolnictwa i dóbr państwowych[A] Ministrowie rolnictwa[B] Franciszek Wojda Błażej Stolarski Stanisław Janicki Zygmunt Chmielewski Franciszek Bardel Franciszek Bujak Juliusz Poniatowski Józef Raczyński Jerzy Gościcki Alfred Chłapowski Józef Raczyński Stanisław Janicki Władysław Kiernik Józef Raczyński Aleksander Raczyński Karol Niezabytowski Wiktor Leśniewski Leon Janta-Połczyński Seweryn Ludkiewicz Ministrowie reform rolnych[C] Stanisław Osiecki Zdzisław Ludkiewicz Stanisław Janicki Wiesław Kopczyński Józef Radwan Józef Raczyński Witold Staniewicz Leon Kozłowski Seweryn Ludkiewicz Ministrowie rolnictwa i reform rolnych[D] Seweryn Ludkiewicz Bronisław Nakoniecznikow-Klukowski Juliusz Poniatowski ↑ od 17 listopada 1918 do 25 kwietnia 1927 ↑ od 25 kwietnia 1927 do 1 lipca 1932 ↑ od 24 lipca 1923 do 1 lipca 1932 ↑ od 1 lipca 1932 do 30 września 1939

p • d • e Ministrowie Przemysłu i Handlu II RP Jerzy Iwanowski Kazimierz Hącia Ignacy Szczeniowski Antoni Olszewski Wiesław Chrzanowski Stefan Przanowski Henryk Strasburger (p.o.) Stefan Ossowski Henryk Strasburger (p.o.) Stefan Ossowski Władysław Kucharski Marian Szydłowski Józef Kiedroń Czesław Klarner Stanisław Osiecki Hipolit Gliwic Eugeniusz Kwiatkowski Aleksander Prystor Ferdynand Zarzycki Henryk Floyar-Rajchman Roman Górecki Antoni Roman Adam Koc Henryk Strasburger Jan Kwapiński