Iwan Dzierżynski

Iwan Dzierżynski
Imię i nazwisko Iwan Iwanowicz Dzierżynski
Data i miejsce urodzenia 9 kwietnia 1909
Tambow
Pochodzenie rosyjskie
Data i miejsce śmierci 18 stycznia 1978
Leningrad
Gatunki muzyka poważna
Zawód kompozytor
Odznaczenia
Nagroda Stalinowska

Iwan Iwanowicz Dzierżynski, ros. Иван Иванович Дзержи́нский (ur. 27 marca?/ 9 kwietnia 1909 w Tambowie[1], zm. 18 stycznia 1978 w Leningradzie[2][3][4]) – radziecki kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Uczył się w Moskwie gry na fortepianie u Bolesława Jaworskiego w I Technikum Muzycznym (1925–1929) oraz kompozycji u Michaiła Gniesina w Szkole Muzycznej im. Gniesinych (1929–1930)[2][3]. Później kształcił się w Leningradzie u Gawriiła Popowa i Piotra Riazanowa w Centralnym Technikum Muzycznym (1930–1932) oraz Borisa Asafjewa w Konserwatorium Leningradzkim[2][3]. Od 1936 roku członek Związku Kompozytorów ZSRR, od 1948 roku zasiadał w jego komitecie centralnym[2][3]. W 1950 roku otrzymał Nagrodę Stalinowską[1].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Młodzieńcze utwory Dzierżynskiego nawiązywały stylistycznie do muzyki Griega, Rachmaninowa i wczesnego Ravela, później uległ wpływom twórczości Szostakowicza[3]. Skupił się głównie na twórczości operowej, będąc twórcą popularnej opery radzieckiej, prostej w odbiorze i skierowanej do masowego odbiorcy, podejmującej tematykę rewolucyjną i pierwszych lat istnienia władzy radzieckiej[1]. Do chórów operowych wprowadzał cytaty z pieśni rewolucyjnych i żołnierskich oraz śpiewów ludowych[1]. Szczególną popularność, choć ze względów pozamuzycznych, przyniosła mu oparta na powieści Michaiła Szołochowa opera Tichij Don, wystawiona po raz pierwszy w Leningradzie w październiku 1935 roku[2][3][5]. Wykazującą braki oryginalną partyturę Dzierżynskiego, pierwotnie odrzuconą przez jury w konkursie kompozytorskim zorganizowanym przez Teatr Bolszoj i gazetę Komsomolskaja Prawda, poprawiał Dmitrij Szostakowicz[4]. Dzieło to spotkało się z uznaniem Józefa Stalina, który po moskiewskiej premierze w styczniu 1936 roku uznał je za wzorcową operę socrealistyczną[2][3][4][5]. Tylko do maja 1938 roku opera została wystawiona na scenach 200 razy[3].

Braki warsztatowe Dzierżynskiego spowodowały powtarzalność jego kolejnych utworów[2], a żadna z oper napisanych po Tichim Donie nie powtórzyła jej sukcesu[3].

Ważniejsze kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 2 poematy symfoniczne (Powiest′ o partizanie 1934, Jermak 1949)
  • 3 koncerty fortepianowe (1932, 1934, 1945)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • 3 ody na baryton i orkiestrę: Petersburg, Piotrograd, Leningrad (1953), przeredagowane w formie oratorium pt. Leningrad (1959)

Opery

  • Tichij Don (1932–1934)
  • Podniataja celina (1937)
  • Wołoczajewskije dni (1939)
  • Krow′ naroda (1942)
  • Nadieżda Swietłowa (1943)
  • Kniaź-oziero (1947)
  • Daleko ot Moskwy (1954)
  • Groza (1940–1955)
  • Sud’ba czełowieka (1961)
  • Grigorij Melechow (1967)
  • Putiłowcy (1969)

Komedie muzyczne

  • Zielonyj cech (1932)
  • W zimniuju nocz (1947)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 512. ISBN 83-224-0223-6.
  2. ↑ a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 972. ISBN 0-02-865527-3.
  3. ↑ a b c d e f g h i The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 236. ISBN 0-674-37299-9.
  4. ↑ a b c John Warrack, Ewan West: The Concise Oxford Dictionary of Opera. Oxford: Oxford University Press, 1996, s. 143. ISBN 0-19-280028-0.
  5. ↑ a b Daniel Jaffé: Historical Dictionary of Russian Music. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 111–112. ISBN 978-0-8108-5311-9.

© Materiał pochodzi z Wikipedia i jest na licencji GFDL

Losowe treści:

Wydarzenia

W Moskwie odsłonięto pierwszy w Rosji pomnik Jana Pawła II. Ma ponad 1,8 m wysokości i waży dwie tony.

Rocznice

1871 – zmarł Charles Babbage, angielski, matematyk i mechanik, twórca maszyny analitycznej

1976 – premiera filmu Brunet wieczorową porą

Muzyka

21 listopada ukaże się nowy singiel wokalistki zatytułowany "Marry The Night". Artystka zaprezentowała właśnie okładkę nowego singla. Na singlu usłyszymy także prawdopodobnie kilka remiksów. Jak zdradziła piosenkarka, "Marry The Night" opowiada o jej miłości do swojego rodzinnego miasta.

Sport

Adam Małysz zabierze do Maroka swoją żonę i córkę, które wystartują w rajdzie RMF Morocco Challenge - ta mocno zaskakująca wiadomość wywołała spore poruszenie w polskich mediach.