1851
Rok 1851 / MDCCCLI
stulecia: XVIII wiek ~
XIX wiek ~
XX wiek
dziesięciolecia:
1820–1829 •
1830–1839 •
1840–1849 •
1850–1859
• 1860–1869
• 1870–1879
• 1880–1889
lata: 1841 «
1846 «
1847 «
1848 «
1849 «
1850 «
1851
» 1852
» 1853
» 1854
» 1855
» 1856
» 1861
Wydarzenia w Polsce[edytuj | edytuj kod]
- 27 lipca – pierwszy pociąg odjechał z Bydgoszczy.
- 25 sierpnia – rozpoczął funkcjonowanie Zakład Karny Racibórz.
- Granica celna między Królestwem Polskim a Rosją została zniesiona.
- Założono Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Pruski przemysłowiec J.M. Zeitler założył w Sławkowie fabrykę drutu i wyrobów metalowych.
- Warszawa: Karol Wedel przy ul. Miodowej 12 róg ul. Kapitulnej w kamienicy Hryniewicza (vis-à-vis Kościoła Kapucynów) otwiera własny sklep, a przy nim pierwszą w Polsce fabrykę czekolady pod nazwą: Parowa Fabryka Czekolady p.f. „C. E. Wedel”, obecnie E. Wedel.
Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]
- 1 stycznia – oficjalne rozpoczęcie służby przez Gwardię Palatyńską.
- 11 stycznia – wybuchło powstanie tajpingów pod wodzą Hong Xiuquana.
- 11 marca – w Teatro La Fenice w Wenecji odbyła się prapremiera opery Rigoletto Giuseppe Verdiego.
- 16 marca – zawarto konkordat między Hiszpanią a Państwem Kościelnym.
- 2 kwietnia – Mongkut został koronowany na króla Tajlandii.
- 10 kwietnia – Léon Faucher został premierem Francji.
- 20 kwietnia – José Rufino Echenique został prezydentem Peru.
- 1 maja – w Kryształowym Pałacu w Londynie rozpoczęła się pierwsza Wystawa Światowa.
- 6 maja – Amerykanin John Gorrie opatentował maszynę do produkcji sztucznego lodu.
- 19 maja – brytyjski astronom John Russell Hind odkrył planetoidę (14) Irene.
- 21 maja – w Kolumbii zniesiono niewolnictwo.
- 5 czerwca – w amerykańskim czasopiśmie „National Era” ukazał się pierwszy odcinek powieści Chata wuja Toma Harriet Beecher Stowe.
- 21 czerwca – Adolf Anderssen i Lionel Kieseritzky rozegrali nieśmiertelną partię.
- 29 lipca – Annibale de Gasparis odkrył planetoidę Eunomia.
- 12 sierpnia – nowojorski mechanik Isaac Merritt Singer opatentował maszynę do szycia z napędem pedałowym.
- 21 sierpnia – wykonano jedyny wyrok śmierci w historii stanu Wisconsin.
- 22 sierpnia – amerykański jacht SY America wygrał międzynarodowe regaty (trasa wiodła wokół wyspy Wight). Początek zmagań o Puchar Ameryki, najstarszej rozgrywanej do dziś imprezy sportowej.
- Sierpień – w Chinach wybuchło powstanie tajpingów.
- 17 września – komisarze Stanów Zjednoczonych i reprezentanci plemion indiańskich podpisali traktat w Fort Laramie.
- 18 września – ukazało się pierwsze wydanie „The New York Daily Times”, który później zmienił nazwę na „The New York Times”.
- 22 września – założono fort Des Moines w stanie Iowa.
- 18 października – w Londynie wydano powieść Moby Dick Hermana Melville’a.
- 24 października – William Lassell odkrył księżyce Urana: Ariela i Umbriela.
- 2 grudnia – zamach stanu we Francji dokonany przez Ludwika Napoleona. Aresztowano republikan. Ludwik Napoleon rozwiązał parlament oraz wprowadził stan wyjątkowy.
- 24 grudnia – spłonęła Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych.
- 31 grudnia – cesarz Franciszek Józef I wydał patent sylwestrowy, który zastąpił konstytucję Austrii z 1849 roku. Przywrócił on władzę absolutną w ręce cesarza, ograniczał swobody obywatelskie, wolność słowa, stowarzyszeń i zgromadzeń oraz potwierdzał uwłaszczenie chłopów.
Urodzili się[edytuj | edytuj kod]
- 19 stycznia – Jacobus Kapteyn, astronom holenderski (zm. 1922)
- 21 stycznia – Józef Allamano, włoski duchowny, Misjonarzy Matki Bożej Pocieszenia, błogosławiony katolicki (zm. 1926)
- 7 lutego – Robert Jackson Gamble, amerykański polityk, senator ze stanu Dakota Południowa (zm. 1924)
- 19 lutego – Konrad Prószyński, pisarz, wydawca (zm. 1908)
- 21 lutego – Thomas Sterling, amerykański polityk, senator ze stanu Dakota Południowa (zm. 1930)
- 22 marca – Józef Nascimbeni, włoski duchowny katolicki, założyciel Zgromadzenia Małych Sióstr Św. Rodziny, błogosławiony (zm. 1922)
- 3 kwietnia – Bolesław Czerwieński, polski poeta, dramaturg, publicysta, działacz socjalistyczny (zm. 1888)
- 16 kwietnia
- Stanisław Dębski, polski drukarz, wydawca, urzędnik (zm. 1917)
- Clarence D. Clark, amerykański polityk, senator ze stanu Wyoming (zm. 1930)
- 15 maja – Herbert Lawford, brytyjski tenisista, zwycięzca Wimbledonu (zm. 1925)
- 20 maja
- Emil Berliner, amerykański elektrotechnik pochodzenia niemieckiego, wynalazca gramofonu (zm. 1929)
- Icchok Lejb Perec (jid. יצחק לײב פּרץ), polski i żydowski pisarz, jeden z głównych twórców literatury jidysz (zm. 1915)
- 21 maja – Stanisław Witkiewicz, pisarz, malarz, filozof, teoretyk sztuki (zm. 1915)
- 23 maja – Antoni Stolpe, polski kompozytor, pianista (zm. 1872)
- 13 czerwca – Paweł Jedzink, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy poznański (zm. 1918)
- 14 czerwca - Jerzy Józef Szembek, polski duchowny katolicki, biskup płocki, arcybiskup metropolita mohylewski i administrator apostolski diecezji mińskiej (zm. 1905)
- 28 czerwca - Waldemar Müller, niemiecki prawnik, burmistrz Poznania (zm. 1926)
- 8 lipca – Arthur Evans, brytyjski archeolog, odkrywca pałacu w Knossos (zm. 1941)
- 3 sierpnia – Erazm Piltz, polski publicysta, działacz polityczny, od 1918 w służbie dyplomatycznej w Jugosławii oraz w Czechosłowacji (zm. 1929)
- 29 sierpnia
- Karol Drymmer, polski botanik, nauczyciel (zm. 1937)
- Sabina Petrilli, włoska zakonnica, założycielka Sióstr Ubogich św. Katarzyny ze Sieny, błogosławiona katolicka (zm. 1923)
- 12 września – Jan Chrzciciel Fouque, francuski duchowny katolicki, błogosławiony (zm. 1926)
- 28 września – August Otto, niemiecki taternik, turysta, autor przewodników i działacz turystyczny (zm. 1929)
- 2 października – Ferdinand Foch, francuski dowódca wojskowy, marszałek Francji, marszałek Polski, feldmarszałek Wielkiej Brytanii (zm. 1929)
- 9 października – Franciszek Kamieński, polski botanik, odkrywca zjawiska mykoryzy (zm. 1912)
- 20 października - August Schneider, niemiecki prawnik, burmistrz Katowic (zm. 1929)
- 10 listopada – Józef Maria de Yermo y Parres, meksykański duchowny katolicki, założyciel Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusa i Ubogich, święty katolicki (zm. 1904)
- 13 listopada – Klemens Bachleda, góral i zakopiańczyk, przewodnik tatrzański, ratownik, członek Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (zm. 1910)
- 19 listopada – Wacław Nałkowski, polski geograf i publicysta (zm. 1911)
- 10 grudnia – Melvil Dewey, twórca klasyfikacji zbiorów bibliotecznych zwanej od jego nazwiska Klasyfikacją Dziesiętną Deweya (zm. 1931)
- 18 grudnia – Samuel Roth, spiskoniemiecki pedagog, geolog, speleolog, działacz turystyczny (zm. 1889)
- 20 grudnia - Izabela, księżna Asturii (zm. 1931)
- 25 grudnia – Michael Greisiger, spiskoniemiecki lekarz, badacz historii i przyrody Spiszu, znawca Tatr (zm. 1912)
- data dzienna nieznana:
- Awigdor Mermelstein, syjonista oraz popularyzator i nauczyciel języka nowohebrajskiego (zm. 1925)
- Lajos Petrik, węgierski taternik, fotograf, chemik i profesor uniwersytecki (zm. 1932)
- Tomasz Shen Jihe, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
- Maria Wang Li, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
Zmarli[edytuj | edytuj kod]
- 16 stycznia – Karl von Müffling, pruski wojskowy, uczestnik wojen napoleońskich (ur. 1775)
- 21 stycznia – Albert Lortzing, niemiecki kompozytor, śpiewak i aktor (ur. 1801)
- 27 stycznia – John James Audubon, amerykański ornitolog, przyrodnik i malarz (ur. 1785)
- 1 lutego – Mary Shelley, angielska poetka i pisarka okresu romantyzmu, twórczyni Frankensteina (ur. 1797)
- 22 marca – Göran Wahlenberg, szwedzki lekarz, botanik, geograf i geolog, badacz flory Skandynawii, Alp i Karpat (ur. 1780)
- 1 maja – Augustyn Schoeffler, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1822)
- 10 lipca – Louis Jacques Daguerre, francuski malarz i wynalazca dagerotypii (ur. 1787)
- 15 lipca – Anna Maria Javouhey, francuska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1779)
- 17 lipca – Esther Copley, angielska pisarka (ur. 1786)
- 2 sierpnia – Amatore Sciesa, lombardzki patriota okresu włoskich wojen o niepodległość, stracony przez Austriaków (ur. 1814)
- 2 września – William Nicol, szkocki fizyk i geolog (ur. 1770)
- 11 września – Sylvester Graham, amerykański pastor, wynalazca chleba Grahama (ur. 1794)
- 14 września – James Fenimore Cooper, powieściopisarz amerykański i jeden z twórców literatury amerykańskiej (ur. 1789)
- 23 września – Emilia Tavernier Gamelin, kanadyjska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr Opatrzności z Montrealu, błogosławiona katolicka (ur. 1800)
- 19 października – Maria Teresa Charlotta Burbon, księżniczka francuska, później delfina Francji (ur. 1778)
- 28 listopada – Vincenz Priessnitz, śląski chłop, lekarz-samouk, w języku polskim od jego nazwiska wywodzi się słowo prysznic (ur. 1799)
- 10 grudnia – Karl Drais, niemiecki wynalazca, twórca roweru, drezyny i maszynki do mielenia mięsa (ur. 1785)
- 19 grudnia – William Turner, angielski malarz (ur. 1775).
Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]
- 28 lipca – całkowite zaćmienie Słońca, widoczne w Polsce[1].
Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]
- Tłusty czwartek: 27 lutego
- Ostatki: 4 marca
- Popielec: 5 marca
- Niedziela Palmowa: 13 kwietnia
- Wielki Czwartek: 17 kwietnia
- Wielki Piątek: 18 kwietnia
- Wielka Sobota: 19 kwietnia
- Wielkanoc: 20 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 21 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 29 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 8 czerwca
- Boże Ciało: 19 czerwca.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przemysław Mieszko Rudź. Zanim cień Księżyca przetnie Amerykę. „Urania – Postępy Astronomii”. 4 (790), s. 10–25, lipiec-sierpień 2017. Polskie Towarzystwo Astronomiczne, Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii. ISSN 1689-6009 (pol.).
© Materiał pochodzi z Wikipedia i jest na licencji GFDL
Losowe treści:
Wydarzenia
W Moskwie odsłonięto pierwszy w Rosji pomnik Jana Pawła II. Ma ponad 1,8 m wysokości i waży dwie tony.
Rocznice
1871 – zmarł Charles Babbage, angielski, matematyk i mechanik, twórca maszyny analitycznej
1976 – premiera filmu Brunet wieczorową porą
Muzyka
21 listopada ukaże się nowy singiel wokalistki zatytułowany "Marry The Night". Artystka zaprezentowała właśnie okładkę nowego singla. Na singlu usłyszymy także prawdopodobnie kilka remiksów. Jak zdradziła piosenkarka, "Marry The Night" opowiada o jej miłości do swojego rodzinnego miasta.
Sport
Adam Małysz zabierze do Maroka swoją żonę i córkę, które wystartują w rajdzie RMF Morocco Challenge - ta mocno zaskakująca wiadomość wywołała spore poruszenie w polskich mediach.