Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…gdzie pnące aloesy (na zdjęciu) sadzone są w roli żywopłotów?

…dlaczego transfer piłkarza Edwina Aguilara do Karpat Lwów zakończył się niepowodzeniem na lotnisku w Kijowie?

…co łączy Edwarda Dembowskiego z edukacją morską?

…że SM UC-41, uszkodzony przez eksplozję własnej miny, stał się łatwym celem?

Wydarzenia

Katastrofa samolotu wojskowego An-26 w Czuhujiwie • Mistrzostwa świata w kolarstwie szosowym

Michael Lonsdale

• Słoweniec Tadej Pogačar (UAE Team Emirates) zwyciężył w kolarskim wyścigu wieloetapowym Tour de France (20 września)
• Pandemia COVID-19: Według stanu na 18 września liczba potwierdzonych zachorowań na całym świecie przekroczyła 30 milionów osób, zaś liczba zgonów zbliża się do miliona (18 września)
• Yoshihide Suga objął urząd premiera Japonii (16 września)

Zmarli: S.P. Balasubrahmanyam • Juliette Gréco • Dan Olweus • Michael Gwisdek • Agne Simonsson • Michael Lonsdale (na zdjęciu) • Ewa Berberyusz • Michael Chapman

Rocznice

28 września: imieniny obchodzą m.in.: Marek, Wacław i Więcesław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Ludwik Pasteur

• 1895 – zmarł francuski chemik i mikrobiolog Louis Pasteur (na fotografii), wynalazca szczepionki przeciwko wściekliźnie, twórca podstaw stereochemii, wyjaśnił również procesy fermentacji oraz w sposób naukowy objaśnił, jak działa metoda konserwacji żywności przez obróbkę termiczną, którą obecnie nazywamy pasteryzacją
• 1930 – urodził się polski aktor teatralny, filmowy i kabaretowy Mieczysław Czechowicz, znany np. z występów w telewizyjnym Kabarecie Starszych Panów, swojego głosu użyczył Misiowi Uszatkowi
• 1970 – zmarli: egipski oficer i polityk Gamal Abdel Naser, prezydent Egiptu, oraz amerykański powieściopisarz John Dos Passos, zaliczany do tzw. straconego pokolenia
• 1990 – działalność zainaugurowało Radio Zet, założone przez Andrzeja Woyciechowskiego
• 2000 – wizyta Ariela Szarona na Wzgórzu Świątynnym sprowokowała wybuch drugiej intifady
  
  27 września • Kalendarium dzień po dniu • 29 września

Artykuł na medal

Alstom Konstal – przedsiębiorstwo z siedzibą w Chorzowie produkujące pojazdy szynowe, w szczególności wagony metra i tramwaje, a także podzespoły dla pociągów. W 1864 roku zakłady zostały założone jako część Huty Królewskiej, a w 1917 roku zostały wyłączone z jej struktur jako osobne przedsiębiorstwo. W czasie II wojny światowej fabryka należała do koncernu Reichswerke Hermann Göring i produkowała na potrzeby wojska III Rzeszy, natomiast w okresie PRL-u, jako Chorzowska Wytwórnia Konstrukcji Stalowych Konstal, była głównym dostawcą tramwajów dla całego kraju oraz taboru kolejowego i różnego rodzaju konstrukcji stalowych dla Polski i innych państw. W 1995 roku akcje spółki zostały wniesione do Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, po czym zakłady rozpoczęły współpracę z fabryką Linke-Hofmann-Busch należącą do francuskiego koncernu GEC Alsthom. W 1997 roku przedsiębiorstwo zostało zakupione przez ten koncern, a rok później, jednocześnie ze zmianą jego nazwy na Alstom, polska fabryka przyjęła obecną nazwę. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Miszna (od hebr. ‏שנה‎ szana „powtarzać”, „różnić się”, „być odmiennym”) – w judaizmie uporządkowany zbiór tekstów ustnego prawa uzupełniający Torę. Według wierzeń judaizmu stanowi ustną, niespisaną część prawa nadanego przez Boga na Synaju, tzw. Torę ustną. Jest świętym tekstem judaizmu i jest traktowana na równi z Tanach (Biblią hebrajską). Zbiór był przekazywany ustnie z pokolenia na pokolenie, a powiększał się w III wieku p.n.e. – II wieku n.e. w wyniku systematycznego uzupełniania komentarzy przez tannaitów, żydowskich nauczycieli prawa ustnego. Miszna została spisana dopiero w II–III w. Prace redakcyjne zapoczątkował rabin Akiba ben Josef, a kształt ostatecznej redakcji tekstu nadał Juda ha-Nasi. Miszna składa się z 6 porządków (hebr.: sedarim), które dzielą się na 63 traktaty, te zaś na rozdziały i lekcje. Miszna jest częścią Talmudu i zawiera podstawowe reguły postępowania i normy prawne judaizmu. Opinie wyrażane przez rabinów mają niższy autorytet niż prawa biblijne. Czytaj więcej…

Ilustracja na medal

Adršpašskoteplické skály