Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów o Albanii, Erzjanach, Słowenii i Tatarach krymskich, napisanych podczas konkursu CEE Spring 2021:

…który kościół w Lublanie (na zdjęciu widok współczesny) został w 1809 roku zniszczony przez wojska napoleońskie?

…jak nazywa się żona albańskiego księcia Leki II?

…kto stworzył alfabet erzjański oparty na łacińskim?

…który wiersz jest tekstem hymnu Tatarów krymskich?

…czyj wizerunek widnieje na słoweńskim banknocie 100-tolarowym?

…która artystka stworzyła kąpielisko na placu budowy w centrum Londynu?

…dlaczego urodzony w Mordowii hokeista był nazywany „Iwanem Groźnym”?

…za co słoweńska autorka książek dla dzieci Kristina Brenk trafiła do więzienia?

Wydarzenia

Olympia Dukakis

• Pandemia COVID-19: 3 maja liczba potwierdzonych zachorowań na całym świecie przekroczyła 154 miliony osób, zaś liczba zgonów to ponad 3,2 miliona (3 maja)
• W Los Angeles odbyła się 93. ceremonia wręczenia Oscarów. Najwięcej statuetek (trzy) otrzymał film Nomadland (25 kwietnia)

Zmarli: Heorhij Prokopenko • Simon Achidi Achu • Bronisław Cieślak • Olympia Dukakis (na zdjęciu) • Hans van Baalen • Kazimierz Kord

Rocznice

6 maja: imieniny obchodzą m.in.: Filip, Jakub i Jurand
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Schwebebahn Dresden w 1902

Jan Bytnar

• 1686 – podpisano pokój wieczysty między I Rzeczpospolitą a Carstwem Rosyjskim; Rzeczpospolita zrzekała się w nim na rzecz Rosji m.in. Ukrainy Lewobrzeżnej, Smoleńszczyzny i Czernihowszczyzny
• 1856 – urodził się austriacki neurolog i psychiatra Sigmund Freud, twórca teorii psychoanalizy
• 1901 – w Dreźnie uruchomiono najstarszą na świecie kolej podwieszaną (na zdjęciu wygląd wkrótce po otwarciu)
• 1921 – urodził się Jan Bytnar, ps. Rudy – polski działacz konspiracyjny, harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, żołnierz Szarych Szeregów (na fotografii)
• 1961 – urodził się amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy George Clooney
• 2001 – Jan Paweł II jako pierwszy papież oficjalnie odwiedził meczet: był to Meczet Umajjadów, miejsce przechowywania relikwii Jana Chrzciciela
  
  5 maja • Kalendarium dzień po dniu • 7 maja

Artykuł na medal

Półkozic – polski herb szlachecki, noszący zawołania Połkoza oraz Połukoza. Występował głównie w ziemi krakowskiej, sandomierskiej, lubelskiej, łęczyckiej oraz sieradzkiej. W wyniku unii horodelskiej w 1413 roku przeniesiony na Litwę. Najwcześniejsze źródło heraldyczne wymieniające herb to datowane na lata 1464–1480 Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae polskiego historyka Jana Długosza, który zalicza go do rdzennie polskich. Zapisuje on informacje o herbie wśród 71 najstarszych polskich herbów szlacheckich. Spośród około 270 rodów używających Półkozica, największe znaczenie uzyskali Ligęzowie. Chorągiew z Półkozicem Jana Ligęzy brała udział w Bitwie pod Grunwaldem. Adam Mickiewicz spopularyzował ten herb, przypisując go w Panu Tadeuszu fikcyjnej rodzinie Horeszków. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Madonna – debiutancki album studyjny amerykańskiej piosenkarki popowej Madonny, wydany 27 lipca 1983 roku nakładem wytwórni Sire Records. Album był nagrywany w 1982 i 1983 roku w Nowym Jorku. W pierwszej kolejności powstał singel „Everybody”, którego produkcję nadzorował Mark Kamins. Jego klubowy sukces zachęcił przedstawicieli wytwórni do podpisania z Madonną kontraktu na cały album. W albumie znalazło się osiem utworów, częściowo napisanych przez samą piosenkarkę, a częściowo przez jej współpracowników. Piosenki reprezentują przede wszystkim stylistykę dance-popową, z silnymi wpływami disco i elementami pop-rocka, zaś teksty dotyczą zabawy i różnych aspektów miłości. Choć początkowo Madonna zbierała w prasie negatywne recenzje i była nazywana artystką jednego przeboju, po latach odbiór albumu stał się przychylny. Do dziś światowa sprzedaż albumu przekroczyła 10 milionów egzemplarzy. Według krytyków i badaczy, album odegrał dużą rolę w popularyzacji muzyki tanecznej w mainstreamie. Czytaj więcej…

Ilustracja na medal

Ameryka Południowa